Details
In dit belangrijkste uitbreidingsgebied van de stad verrijzen de komende decennia circa 6500 woningen, in een reeks kleinschalige buurtschappen met kenmerken van Friese terpdorpen. De eerste drie daarvan, te weten Techum, Jabikswoude en Wiarda, hebben intussen vaste vorm gekregen. Een vierde buurtschap, De Klamp, is in uitvoering. Voor De Zuidlanden hanteert Leeuwarden de eis dat de CO2-uitstoot er de helft lager moet liggen dan de landelijke norm.
Een uitvloeisel van dit beleid is de biogascentrale Eco Zathe die tussen Techum en Jabikswoude in het grasland weggedoken ligt. In deze kleine energiecentrale wordt met biogas groene stroom en warmte opgewekt voor de omliggende nieuwe buurten. Het gas is afkomstig van de Dairy Campus, een melkveeproefboerderij westelijk van de Zwette. Het wordt geproduceerd door vergisting van koeienmest en ander organisch restmateriaal, waarna het door een 5,5 kilometer lange pijpleiding van de proefboerderij naar Eco Zathe stroomt. De energievraag wordt op deze manier lokaal en duurzaam opgelost, op een schaal die voor Nederland uniek is.
Het ontwerp van de centrale is het werk van twee architectenbureaus, die in 2012 fuseerden maar nog altijd onder eigen naam werken. Voor energiebedrijf Essent maakte Bonnema Architecten een modulair basisontwerp gebaseerd op een gordeldier, met een ‘pantser’ uit een variabel aantal segmenten. Architectenbureau De Zwarte Hond werkte dit algemene model uit voor de locatie in De Zuidlanden. Door het gebruik van rode keramische dakpannen werd hier aansluiting gezocht bij het beeld van een traditionele Friese boerderij.
